اثر افزایش راندمان آبیاری بر نوسانات سطح آب زیرزمینی (مطالعۀ موردی: دشت عجب شیر، آذربایجان شرقی)

برداشت بیش از اندازه از آب های زیرزمینی و کاهش نزولات جوی در سال های اخیر، سبب افت سطح این آب ها شده است. بنابراین، لازم است با مدیریت بهینه، از واردآمدن خسارت به آن جلوگیری شود. هدف از این پژوهش، بررسی اثر افزایش راندمان آبیاری بر نوسانات سطح آب زیرزمینی آبخوان دشت عجب شیر است. با کمک نرم افزار visual modflow 3.1، آبخوان منطقه شبیه سازی شد. از آمار مهر 1383 برای واسنجی مدل در شرایط ماندگار و از دورۀ آماری مهر 1378 تا شهریور 1384، برای واسنجی مدل در شرایط غیرماندگار استفاده شد. در نهایت، سطح آب زیرزمینی و بیلان آبخوان در دو حالت ادامۀ روند کنونی روش آبیاری (ثقلی) و تغییر سیستم های آبیاری به تحت فشار برای دورۀ زمانی پاییز 1384 تا تابستان 1400 پیش بینی شد. بر اساس نتایج، با ادامۀ روند کنونی آبیاری، بیلان آبخوان در انتهای دورۀ زمانی پیش بینی، 43/2-میلیون مترمکعب در سال خواهد بود. با تبدیل سیستم های آبیاری سنتی به تحت فشار و افزایش راندمان آبیاری، این مقدار 99/3میلیون مترمکعب در سال به دست آمد (23/3میلیون مترمکعب در سال افزایش). همچنین بر اساس نتایج، با تغییر سیستم های آبیاری، سطح آب زیرزمینی دشت عجب شیر در انتهای دورۀ زمانی پیش بینی، به طور متوسط 63/4 متر افزایش خواهد یافت.